|
Skip Navigation Links
Home
>
GK Post
Home
Hindi GK
UPSC GK
State GK
South India
Tamil
Telugu
Kannada
Malayalam
West India
Marathi
Gujarati
MP GK
Chhattisgarh
North India
RPSC
Haryana
UP GK
Uttarakhand
Himachal
Delhi
East India
Bihar
Jharkhand
Educational Quiz
College Quiz
A-O Level
Medical
Medical-PG
Engineering
GATE
MBA-BBA
Aptitude
IT Eng.
International
USA
UK
MCQ GK
Exam Quiz
old Exams
जीवनी
नौकरी
विशेष
search
Article
ऊर्जेचे स्त्रोत सामान्यज्ञान
28 Jun, 2015
Admin
ऊर्जा कोणत्याही रुपात असली तरी तिच्याकडून कार्य केले जाते.
ऊदा. उष्णता ऊर्जा – उष्णता देते.
प्रकाश ऊर्जा – प्रकाश देते इ.
ऊर्जेची अनेक रूपे आहेत :
-
उष्णता, प्रकाश, गतीज ऊर्जा, स्थितीज, पवन, सौर इ.
इंधन :
-
व्याख्या – ज्या पदार्थाच्या ज्वलनाने ऊर्जा निर्माण होते त्याला इंधन म्हणतात.
अर्थ – आपण लाकूड जाळले तर उष्णता निर्माण होते. (आणि आपले आंघोळीचे पाणी तापते.:)) म्हणून लाकूड हे इंधन आहे.
कागद जाळला तर उष्णता निर्माण होते का? = होते.
मग कागद इंधन आहे का? = हो. व्याख्येनुसार आहे.
इंधनाचे प्रकार:
-
इंधनाचे अनेक प्रकार आहेत.
या घटकात आपण केवळ जीवाश्म इंधनाचाच विचार करणार आहोत.
जीवाश्म इंधन :
-
लाखो वर्षांपूर्वी आज पृथ्वी जशी दिसते तशी नव्हती. आज जिथे हिमालय दिसत आहे, तिथे भला मोठा समुद्र होता. आज जिथे वाळवंट दिसतेय, तिथे फुलांच्या बागा फुललेल्या होत्या.
मात्र पृथ्वीवर मोठी उलथापालथ झाली आणि अनेक ठिकाणी झाडे-प्राणी-पक्षी खोल जमिनीत गाडले गेले.
या गाडलेल्या झाडे-प्राणी-पक्षी यांच्यावर वरून जमिनीचा मोठा दाब पडला.
खालून पृथ्वीमध्ये असलेल्या लाव्हारसाच्या ऊष्णतेने हे झाडे-प्राणी-पक्षी भाजून निघाले.
........आणि त्यांपासून बनले ‘जीवाश्म इंधन’!
जीवाश्म इंधनाचे २ प्रकार :
-
कोळसा
खनिज तेल & नैसर्गिक वायू
कोळसा :
- जमिनीत गाडल्या गेलेल्या वृक्षांपासून कोळसा हे जीवाश्म इंधन मिळते.
(आपण लाकूड जाळून कोळसा तयार झालेला पाहतो, तो हा कोळसा नव्हे. ह्या कोळशाला तयार व्हायला लाखो वर्षे लागलीयेत.)
खनिज तेल & नैसर्गिक वायू :
- समुद्रातील वनस्पती-पशु-प्राणी गाडले गेल्याने त्यांच्यापासून आपल्याला खनिज तेल & नैसर्गिक वायू मिळाले आहेत.
सगळी जीवाश्म इंधने ही संयुगे आहेत. ती कार्बन आणि हायड्रोजन यांपासून बनलेली आहेत. = हायड्रोकार्बन्सची संयुगे.
लाकूड – लोणारी कोळसा – दगडी कोळसा :
-
हे तिन्ही वेगवेगळ्या प्रकारचे आहेत.
लोणारी कोळसा – लाकडाला अपुऱ्या हवेत जाळा. लोणारी कोळसा मिळेल.
लोणारी कोळशाची टोपणनावे – लाकडी कोळसा, चारकोल.
दगडी कोळसा – जमिनीत २५ किमी पर्यंत खोदा. तेथे दगडी कोळसा मिळेल. लाखो वर्षांपूवी झाडे गाडली गेली. त्यांच्यावर जमिनीचा प्रचंड दाब पडला. त्यातच पृथ्वीच्या लाव्ह्याची प्रचंड उष्णता = दगडी कोळसा.
कोणता जास्त उष्णता देतो?:
-
दगडी कोळसा > लोणारी कोळसा > लाकूड
१ किलो लाकूड = १७०० किलो ज्युल ऊर्जा
ज्युल :
- ज्युल हे ऊष्णतेचे एकक आहे. (............क्रमशः)
Reading Corner ( Ctrl + Mouse Click)
पृथ्वी की अपनी कक्षा में गति किस दिशा में है ?
औद्योगिक विकास की दृष्टि से उत्तर प्रदेश का कौन-सा क्षेत्र सर्वाधिक विकसित है ?
‘स्याद्वाद’ किस धर्म के दर्शन का मूल आधार है ?
25 फरवरी, 2013 को पार्क ग्यून हेई किस देश की प्रथम महिला राष्ट्रपति बनी ?
भारत के राष्ट्रपति के चुनाव के लिए नागरिक को कितनी आयु पूरी कर लेनी चाहिए ?
प्रसिध्द ‘गायत्री मंत्र’ कहां से लिया गया है ?
युआन कहां की मुद्रा है ?
संविधान सभा द्वारा अन्तिम रूप से पारित संविधान में कुल कितने अनुच्छेद और अनुसूचियाँ थी ?
भारत में दल.रहित लोकतंत्र का प्रस्ताव किसने रखा था ?
किस मुगल सम्राट को हिन्दी गीतों की रचना का श्रेय प्राप्त है ?
भगत सिंह, सुखदेव एवं राजगुरू को फाँसी पर कब चढ़ाया गया ?
‘निशात बाग’ भारत के किस राज्य में है ?
एक ही स्थान पर लगने वाले दो ‘महाकुम्भ’ मेलों के बीच कितना अन्तराल होता है ?
सल्तनतकालीन किस सुल्तान ने सर्वप्रथम किसानों पर ‘सिंचाई कर’ तथा ब्राह्मणों पर ‘जजिया कर’ लगाया ?
किसी पेड़ की लगभग सही आयु क्या गिनकर ज्ञात की जा सकती है ?
एक पीढ़ी से दूसरी पीढ़ी में आनुवंशिक गुणों के उत्तरदायी कौन होते हैं ?
किस राज्य में हाई एल्टीट्यूड क्लाइमेट चेंज प्रोजेक्ट के तहत ग्लोबल वार्मिंग के प्रभावों को जानने के लिए ऑटोमैटिक वेदर स्टेशनों की स्थापना की गई है ?
‘जिन्ना एवं तिलक कॉमरेड इन फ्रीडम स्ट्रगल’ पुस्तक के रचियता कौन हैं ?
उत्तर प्रदेश में उर्दू प्रशिक्षण एवं अनुसन्धान केन्द्र कहां अवस्थित है ?
भारतीय मानक समय किस पर आधारित है ?
पेट्रोल किसका मिश्रण है ?
भारत में सामुदायिक विकास कार्यक्रम कब आरम्भ हुआ था ?
एम.गवर्नेंस को वृहद् स्तर पर लागू करने वाला देश का पहला राज्य कौन-सा है ?
‘बिहू’ किस राज्य का प्रमुख लोक नृत्य है ?
मथने के पश्चात दूध से क्रीम किस कारण से पृथक् हो जाती है ?
सर्वप्रथम कागज का आविष्कार कहाँ हुआ था ?
‘केनन’ शब्द किस खेल से सम्बन्धित है ?
अन्नपूर्णा योजना किस वर्ष कार्यन्वित की गई थी ?
प्रधानमंत्री राहत कोष के लिए अंशदान पर आयकर में कितनी छूट प्राप्त होती है ?
अहिंसा का चरम स्वरूप किस धर्म में सर्वाधिक पालन किया जाता है ?
संयुक्त राष्ट्र पर्यावरण कार्यक्रम का मुख्यालय कहाँ पर है ?
मॉनिटर के डिस्प्ले आकार को कैसे मापा जाता है ?
किस राज्य में 205 एकड़ भूमि में रु. 162 करोड़ की लागत से भारतीय राष्ट्रीय रक्षा विश्वविद्यालय की स्थापना को केन्द्रीय कैबिनेट ने मंजूरी दी है ?
केन्द्र सरकार ने वर्ष 2013 को किस वर्ष के रूप में मनाने का फैसला लिया ?
‘सर्वहारावर्ग का अधिनायकत्व’ शब्दों का निर्माण किसने किया ?
Managed Services By:
www.upscgk.com
Home
About us
Services
Terms
Team
Sitemap
Contact